SWOT และ SOAR เครื่องมือที่ดูเหมือนง่าย แต่หากเข้าใจและใช้เครื่องมือนี้เป็น จะช่วยสร้างการเปลี่ยนแปลงให้คุณได้แบบก้าวกระโดด

การพัฒนาตนเอง คือการทำความเข้าใจว่าเราอยู่ตรงจุดไหน อยากไปที่ไหน และจะไปถึงเป้าหมายนั้นได้อย่างไร? เครื่องมืออย่าง SWOT และ SOAR ซึ่งมักใช้ในธุรกิจ เราเองก็สามารถนำมาใช้กับชีวิตส่วนตัวได้เช่นกัน เพื่อช่วยให้เรารู้จักจุดแข็ง มองหาโอกาส และสร้างเส้นทางที่ชัดเจนสำหรับการพัฒนาตัวเอง ในบทความนี้ เราจะพาทุกคนไปรู้จักและใช้งานสองเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพนี้ กับเรื่องชีวิตการทำงานและเรื่องส่วนตัวของเรากัน
SWOT คืออะไร?
SWOT ย่อมาจาก Strengths (จุดแข็ง), Weaknesses (จุดอ่อน), Opportunities (โอกาส), และ Threats (ภัยคุกคาม) เป็นกรอบการวิเคราะห์ที่ช่วยให้เราเข้าใจสถานการณ์ปัจจุบันและวางแผนพัฒนาได้ดียิ่งขึ้น
- Strengths (จุดแข็ง): สิ่งที่คุณทำได้ดีหรือเป็นจุดเด่น ตัวอย่างเช่น คุณมีทักษะการสื่อสารที่ดี หรือเรียนรู้สิ่งใหม่ได้อย่างรวดเร็ว
- Weaknesses (จุดอ่อน): สิ่งที่คุณต้องปรับปรุงหรือทำได้ไม่ดี ตัวอย่างเช่น คุณมักผัดวันประกันพรุ่ง หรือขาดทักษะด้านเทคนิคในเรื่องบางอย่างที่เกี่ยวกับสายงานของคุณ
- Opportunities (โอกาส): ปัจจัยภายนอกที่ช่วยให้คุณเติบโต ตัวอย่างเช่น คอร์สเรียนฟรีเกี่ยวกับทักษะใหม่ๆ หรือโอกาสเข้าร่วมเครือข่ายมืออาชีพ
- Threats (ภัยคุกคาม): ปัจจัยภายนอกที่อาจขัดขวางคุณ ตัวอย่างเช่น ความไม่แน่นอนทางเศรษฐกิจ หรือการแข่งขันในสายงานที่สูงมาก
การใช้ SWOT เพื่อพัฒนาตนเอง
- วิเคราะห์ตัวเองอย่างตรงไปตรงมา: ประเมินตนเองในแต่ละด้านด้วยความซื่อสัตย์
- มองหาความเชื่อมโยง: เช่น หากจุดแข็งของคุณคือความคิดสร้างสรรค์ แต่จุดอ่อนคือการบริหารเวลา คุณอาจต้องหาวิธีจัดระเบียบงานให้ดียิ่งขึ้น
- วางแผนการพัฒนา: เช่น ใช้จุดแข็งให้เกิดประโยชน์ แก้ไขจุดอ่อน คว้าโอกาสที่มี และมีวิธีการลดความเสี่ยงจากภัยคุกคาม
SOAR คืออะไร?
SOAR ย่อมาจาก Strengths (จุดแข็ง), Opportunities (โอกาส), Aspirations (แรงบันดาลใจ), และ Results (ผลลัพธ์) ต่างจาก SWOT ที่เน้นปัญหา SOAR จะมุ่งไปที่มุมมองเชิงบวกและการตั้งเป้าหมายที่สร้างแรงบันดาลใจ
- Strengths (จุดแข็ง): สิ่งที่คุณทำได้ดีที่สุด ตัวอย่างเช่น คุณเป็นคนมีแรงจูงใจสูง หรือมีความสามารถแก้ปัญหาได้ดี
- Opportunities (โอกาส): ความเป็นไปได้ที่ช่วยให้คุณเติบโต ตัวอย่างเช่น โครงการใหม่ในที่ทำงาน หรือการอบรมเพิ่มทักษะ
- Aspirations (แรงบันดาลใจ): เป้าหมายและความฝันในระยะยาว ตัวอย่างเช่น ต้องการเป็นผู้นำในสายงาน หรือสร้างธุรกิจที่ประสบความสำเร็จ
- Results (ผลลัพธ์): ผลสำเร็จที่คุณต้องการบรรลุ ตัวอย่างเช่น ได้เลื่อนตำแหน่ง สำเร็จมาราธอน หรือมีอิสรภาพทางการเงิน
การใช้ SOAR เพื่อพัฒนาตนเอง
- มุ่งเน้นมุมมองเชิงบวก: แทนที่จะจมกับจุดอ่อน SOAR ช่วยให้คุณเห็นโอกาสและศักยภาพของตัวเอง
- ตั้งเป้าหมายชัดเจน: เชื่อมโยงแรงบันดาลใจกับผลลัพธ์ที่สามารถวัดได้ เช่น ถ้าคุณอยากสุขภาพดี ผลลัพธ์ที่วัดได้อาจเป็นการวิ่ง 10 กิโลเมตรภายใน 6 เดือน
- สร้างแรงผลักดัน: ใช้จุดแข็งและโอกาสที่คุณมีเพื่อเดินหน้าไปสู่เป้าหมาย
การใช้ SWOT + SOAR ร่วมกัน
SWOT + SOAR สามารถเสริมกันได้ดี โดย SWOT ใช้สำหรับการประเมินตัวเองและ SOAR ใช้สำหรับการตั้งเป้าหมาย ตัวอย่างเช่น:
ขั้นตอนที่ 1: ทำ SWOT Analysis
- Strengths: คุณมีทักษะการสื่อสารที่ยอดเยี่ยม
- Weaknesses: คุณกังวลกับการพูดในที่สาธารณะ
- Opportunities: มีคอร์สอบรมการพูดในที่สาธารณะฟรี
- Threats: บทบาทหน้าที่อาจต้องการทักษะการพูดมากขึ้นในอนาคต
ขั้นตอนที่ 2: วางแผนด้วย SOAR
- Strengths: ใช้ทักษะการสร้างความสัมพันธ์เพื่อเชื่อมโยงกับผู้ฝึกสอน
- Opportunities: ลงทะเบียนเรียนคอร์สอบรม
- Aspirations: กลายเป็นนักพูดที่มั่นใจในอีก 6 เดือน
- Results: ทำการนำเสนอในที่ประชุมได้อย่างมืออาชีพ
ตัวอย่างการใช้ SWOT + SOAR สำหรับพัฒนาตนเอง
ตัวอย่าง 1: การพัฒนาอาชีพ
ทำ SWOT Analysis
- Strengths: คุณแก้ปัญหาได้เก่ง
- Weaknesses: ขาดประสบการณ์การเป็นผู้นำ
- Opportunities: มีโปรแกรมพี่เลี้ยงในองค์กร
- Threats: การแข่งขันสูงสำหรับการเลื่อนตำแหน่ง
ทำการวางแผนด้วย SOAR
- Strengths: ใช้ทักษะการแก้ปัญหาในโปรเจคของทีม
- Opportunities: สมัครเข้าร่วมโปรแกรมพี่เลี้ยง
- Aspirations: ได้เป็นหัวหน้าทีมภายใน 1 ปี
- Results: บริหารโปรเจคแรกสำเร็จ
ตัวอย่าง 2: การดูแลสุขภาพ
ทำ SWOT Analysis
- Strengths: คุณมีวินัยในเรื่องนิสัยประจำวัน
- Weaknesses: คุณไม่มีความรู้เรื่องโภชนาการ
- Opportunities: มีคอร์สออนไลน์เกี่ยวกับโภชนาการ
- Threats: ตารางงานแน่นอาจทำให้ไม่มีเวลาทำอาหาร
ทำการวางแผนด้วย SOAR
- Strengths: ใช้วินัยที่มีวางแผนการเตรียมอาหาร
- Opportunities: เรียนคอร์สออนไลน์เกี่ยวกับโภชนาการ
- Aspirations: มีสุขภาพดีขึ้นใน 3 เดือน
- Results: ทำตามแผนโภชนาการได้อย่างต่อเนื่อง และรู้สึกมีพลังมากขึ้น
คล็ดลับการใช้ SWOT + SOAR
ประเมินตัวเองอย่างซื่อสัตย์: การวิเคราะห์ที่ชัดเจนทำให้เกิดการพัฒนาที่แท้จริง
ทำให้เข้าใจง่าย: โฟกัสแค่ไม่กี่ประเด็นในแต่ละหมวดหมู่
ลงมือทำ: เปลี่ยนการวิเคราะห์ให้เป็นแผนการปฏิบัติ
ทบทวนอย่างสม่ำเสมอ: กลับมาดู SWOT และ SOAR ของคุณเพื่อประเมินความคืบหน้าและปรับปรุงแผน
บทสรุป
SWOT + SOAR เป็นเครื่องมือที่ทรงพลังสำหรับการพัฒนาตนเอง ใช้ SWOT เพื่อประเมินตัวเองและ SOAR เพื่อสร้างแผนการที่สร้างแรงบันดาลใจ ด้วยการผสมผสานการสะท้อนตัวเองอย่างตรงไปตรงมาพร้อมกับการตั้งเป้าหมายเชิงบวก คุณจะสามารถควบคุมการเติบโตและบรรลุเป้าหมายในชีวิตได้อย่างมีประสิทธิภาพ เริ่มต้นใช้งานตั้งแต่วันนี้เพื่อสร้างอนาคตที่คุณต้องการ
บทความแนะนำ
Problem-Solving Skills หรือ ทักษะการแก้ปัญหา ตัวช่วยให้เราหางานได้ง่ายขึ้น


